Anksiyete Bozuklukları

Dr. Hakan Erkaya

Anksiyete Bozuklukları
DSM-5'e (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition) göre anksiyete bozuklukları, farklı türlerde ve çeşitli semptomlarla ortaya çıkan zihinsel sağlık bozukluklarıdır. İşte DSM-5’e göre sınıflandırılan başlıca anksiyete bozuklukları:
 

1- Panik Bozukluğu:

Tekrarlayan ve beklenmedik panik atakları ile karakterizedir. Panik ataklar, yoğun korku veya rahatsızlık nöbetleri olarak tanımlanır ve genellikle fiziksel semptomlar (çarpıntı, terleme, titreme) ile birlikte gelir.
 

2- Agorafobi:

Açık alanlar, kalabalıklar ya da kaçmanın zor olduğu yerlerde yoğun kaygı hissedilmesi ile tanımlanır. Bireyler, bu tür durumlardan kaçınma eğilimindedirler.
 

3- Genel Anksiyete Bozukluğu (GAD):

Kişinin günlük hayatını etkileyen, sürekli ve aşırı endişe veya kaygı hali ile tanımlanır. Kişiler genellikle kontrol edemedikleri bu kaygı durumu nedeniyle gerginlik, huzursuzluk, konsantrasyon güçlüğü yaşarlar.
 

4- Sosyal Anksiyete Bozukluğu (Sosyal Fobi):

Sosyal durumlarda veya performans gerektiren ortamlarda yoğun kaygı duyma ile karakterizedir. Kişiler, başkalarının değerlendirmesi karşısında utanç, küçük düşme korkusu yaşarlar.
 

5- Özgül Fobiler:

Belirli nesnelere veya durumlara (örneğin yükseklik, hayvanlar, uçaklar) karşı aşırı ve mantıksız bir korku yaşama durumu. Kişi, bu durumlardan kaçınır veya bunlara katlanmak zorunda kaldığında yoğun kaygı hisseder.
 

6- Seçici Dilsizlik (Selective Mutism):

Kişinin konuşma yeteneğine sahip olmasına rağmen belirli sosyal ortamlarda (genellikle okulda veya topluluk önünde) sürekli olarak konuşmaması durumu.
 

7- Ayrılma Anksiyetesi Bozukluğu:

Bireyin, kendisi için önemli bir bağ kurduğu kişilerden ayrılma konusunda aşırı kaygı hissetmesi. Bu durum özellikle çocuklarda sık görülür ancak yetişkinlerde de teşhis edilebilir.

DSM-5'te bu bozukluklar, yaşam kalitesini düşüren yoğun kaygı ve korku ile karakterize edilmekte ve tedavi edilmezse bireyin sosyal, mesleki ve kişisel işlevselliğini etkileyebilmektedir.
Yukarı